ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ

«Όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ελεύθεροι και ίσοι όσον αφορά την αξιοπρέπεια και τα δικαιώµατά τους. Είναι προικισμένοι µε λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους µε πνεύµα αδελφοσύνης», όπως αναφέρει το πρώτο ανθρώπινο δικαίωμα στην Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Όχι, δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι ίσοι κοινωνικά. Δεν γεννιόμαστε όλοι ίσοι, διότι το πολιτικό σύστημα κάθε εποχής δημιουργεί και διαιωνίζει με τους εγγενείς μηχανισμούς του την ανισότητα των ανθρώπων. Οι άνθρωποι γεννιόμαστε άνισοι μεταξύ μας και πεθαίνουμε άνισοι στις διαστρωματωμένες κοινωνίες που ζούμε. Και δεν φταίει, αποκλειστικά, ο καπιταλισμός για την αναπαραγωγή της κοινωνικής ανισότητας, διότι η διαστρωμάτωση των κοινωνιών –ο διαχωρισμός των μελών κάθε κοινωνίας σε βασιλείς και υποτελείς, σε αφεντικά και δούλους, σε γαιοκτήμονες και άκληρους, σε προνομιούχους και περιθωριακούς– ανάγεται σε περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας που προηγήθηκαν του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός απλά εδραίωσε την κοινωνική ανισότητα και την αναπαράγει σε όλα τα μήκη και πλάτη του σύγχρονου κόσμου. Η παγκοσμιοποίηση σίγουρα διευρύνει την κοινωνική ανισότητα και το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών κρατών, πλουσίων και φτωχών πολιτών στο εσωτερικό μιας κοινωνίας.

Έχουμε αποδώσει μεγάλη αξία στην κοινωνική ισότητα. Είναι τόσο μεγάλη που η ιδανική άποψη που έχουμε για την κουλτούρα μας είναι διαφορετική από την πραγματική μας κουλτούρα. Πιστεύουμε, δηλαδή, ότι υπάρχει περισσότερη ισότητα απ’ ότι όντως υπάρχει. Στην κοινωνία σήμερα οι άνθρωποι είναι άνισοι ως προς τον πλούτο, το κύρος και τη δύναμη. Και αυτή είναι μια κατάσταση που δεν μπορούμε να την παραβλέψουμε, υποκρινόμενοι πως όλοι είμαστε ίσοι μεταξύ μας. Δεν υπήρξαμε και δεν θα υπάρξουμε ποτέ ίσοι.

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ

τα δυο φύλα δεν θα μπορέσουν ποτέ να είναι απόλυτα ίσα μεταξύ τους, αν και ο ρόλος της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα έχει αλλάξει με τα χρόνια και σήμερα η γυναίκα προβάλλει με όλο και περισσότερες αξιώσεις στο προσκήνιο του κοινωνικού γίγνεσθαι. Παρόλο που η ισότητα των δύο φύλων έχει κατοχυρωθεί νομικά σε όλα τα δυτικά κράτη, στην πράξη το γυναικείο φύλο βρίσκεται ακόμα σε σχετικά μειονεκτικότερη θέση. Ακόμα και σε φαινομενικά δημοκρατικές και φιλελεύθερες κοινωνίες οι γυναίκες δυστυχώς συχνά αντιμετωπίζουν επιπλέον προβλήματα από ότι οι άντρες.

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Έχει αποδειχτεί ότι, στην Ευρώπη, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και η συσχετιζόμενη μισαλλοδοξία αποτελούν προβλήματα που είναι ιδιαιτέρως δύσκολο να εξαλειφθούν.Οι διακρίσεις με βάση την καταγωγή παραμένουν ευρέως διαδεδομένες στους τομείς της στέγασης, της εργασίας και της πρόσβασης σε υπηρεσίες -ειδικά στον ιδιωτικό τομέα. Οι ρατσιστικές επιθέσεις από μη κρατικούς φορείς, όπως οργανωμένες ομάδες εθνικιστών και νεοναζί, συνεχίζουν να αποτελούν πρόβλημα στη δυτική Ευρώπη και έχουν αρχίσει να λαμβάνουν χώρα με ανησυχητική συχνότητα στη Ρωσία και στην Ουκρανία, τα τελευταία χρόνια.

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΜΕΑ

Τα ΑμεΑ αρχικά πρέπει να συμφιλιωθούν με την ιδιαιτερότητά τους. Αυτό γίνεται με ψυχολογική υποστήριξη, εμψύχωση από το περιβάλλον τους (οικογενειακό και κοινωνικό) αλλά και από εξειδικευμένους θεραπευτές, ανάλογα με το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν. Η ανεξαρτησία είναι πολύ σημαντική για αυτό το λόγο οι θεραπευτές προσπαθούν σε πρώτη φάση να βγάλουν αυτούς τους ανθρώπους έξω από το σπίτι και ύστερα να τους κεντρίσουν το ενδιαφέρον με πράγματα και δράσεις με τα οποία θα μπορούσαν να ασχοληθούν. Η πολιτεία βέβαια φέρει μεγάλες ευθύνες και πρέπει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε αυτά τα άτομα να μπορούν να είναι απόλυτα ενταγμένα στην κοινωνία, να μην αισθάνονται κατώτερα, να μπορούν να εργάζονται, όταν αυτό είναι δυνατό και να απολαμβάνουν τη ζωή όπως κι οι υπόλοιποι άνθρωποι. Οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στις μετακινήσεις τους αφού δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές ούτε στους δρόμους, ούτε στα μέσα μεταφοράς, ούτε στις δημόσιες υπηρεσίες, ούτε στα σχολεία.

Δημήτρης Τσακμακίδης